须菩提白佛言:“世尊!若人问言:“幻人布施、持戒、精进、忍辱、一心、智慧,学三十七品、佛十八法、学萨云若,当成萨云若不乎?”我等当云何报?”
佛告须菩提:“我自还问汝,随须菩提意报我。于须菩提意云何,五阴与幻有异无?眼耳鼻舌身意、色声香味细滑法、十八性与幻有异不?”
须菩提对曰:“无有异。世尊!”
佛言:“三十七品、佛十八法,空、无相、无愿及道,与幻有异不?”
须菩提答曰:“无有异。世尊!五阴则是幻,幻则是五阴;十二衰及十八性皆是幻,三十七品及佛十八法亦是幻,幻则十八法。”
佛告须菩提:“幻人颇有著有缚、有生有死不?”
对曰:“无。”
“于须菩提意云何,幻人亦不生亦不灭,学般若波罗蜜,当成萨云若不?”
须菩提白佛言:“不能得。”
“于须菩提意云何,着字名合法、五阴数字,为菩萨不?”
对曰:“如是,如是!世尊!”
“着字五阴,生灭可得见不?”
须菩提对曰:“不可得见。”
“亦无起、亦无灭、亦无字、亦无身行、亦无意行、亦无著、亦无缚,学般若波罗蜜,宁成萨云若不?”
须菩提对曰:“不能成。”
佛言:“菩萨学般若波罗蜜,应无所得。”
须菩提白佛言:“菩萨如是学般若波罗蜜,及阿耨多罗三耶三菩,为如幻人学。所以者何?当知五阴如幻人。”
“于须菩提意云何,五阴为学般若波罗蜜,当成萨云若不?”
须菩提白佛言:“不也。世尊!何以故?五阴所有无所有。无所有者亦不可得见。于须菩提意云何,五阴如梦、如响、如影、如热时炎、如化。”
“当学般若波罗蜜耶?”
对曰:“非也。何以故?五阴、六衰,如梦如幻、无所有、不可得见。”
须菩提白佛言:“新发大乘意菩萨,闻作是说般若波罗蜜,将无恐怖?”
佛言:“新学大乘菩萨,未得般若波罗蜜沤和拘舍罗,不与善知识相随,或恐或怖。”
须菩提白佛言:“菩萨当行何等沤和拘舍罗,令菩萨不恐不怖?世尊!”
佛告言:“菩萨行般若波罗蜜应萨云若行,观五阴无常亦不猗五阴,是为菩萨行般若波罗蜜沤和拘舍罗。
“复次,须菩提!菩萨意应萨云若行,观五阴苦、空、非我,观五阴空、无相、无愿,观五阴寂静,应无所得、无所猗;是为菩萨行般若波罗蜜沤和拘舍罗。菩萨当作念言:“我当为一切众生说无常、苦、空、非我,为说空、无相、无愿、寂静之法,应无所得、无所猗。”是为菩萨檀波罗蜜。
复次,须菩提!菩萨亦不以罗汉、辟支佛意观五阴无常、苦、空、非我,亦不以罗汉、辟支佛意观空、无相、无愿、寂静;是为菩萨不越戒,以是故菩萨不恐不怖。菩萨尽能奉行能忍,是为菩萨行羼提波罗蜜。
复次,须菩提!菩萨意行应萨云若,观五阴无常,应无所见、无所著,不舍萨云若意;是为菩萨行惟逮波罗蜜。菩萨适作是行,不起罗汉、辟支佛意,羁他恶意亦不得生;是为菩萨摩诃萨行禅波罗蜜不恐不怖。
“复次,须菩提!菩萨行般若波罗蜜,当作是观。言不以五阴空,空则五阴,六情、十八性、三十七品亦复如是,是故菩萨行般若波罗蜜不恐不怖。”
须菩提白佛言:“菩萨行般若波罗蜜,当与何等善知识相得,闻说般若波罗蜜不恐不怖?”
佛报言:“菩萨说五阴无常、苦、空、无我,空、无相、无愿、寂静而无所希望。持是无所希望之福,不作罗汉、辟支佛地行,但求萨云若;是为菩萨善知识。为说六情、十八性寂静而无所希望。持是功德不愿声闻、辟支佛地;是为菩萨善知识。
“复次,须菩提!菩萨念三十七品、佛十八法,念萨云若、念道,以为一切说法无所希望。持无所希望福,不为声闻、辟支佛地,但为萨云若;是为菩萨善知识。”
须菩提白佛言:“何等为菩萨学般若波罗蜜无沤和拘舍罗,为恶知识。闻说般若波罗蜜为恐怖?”
世尊报言:“菩萨离萨云若意,猗般若波罗蜜而自贡高,行禅、精进、忍辱、持戒,行布施,以猗檀波罗蜜而自贡高。”
“复次,须菩提!菩萨离萨云若意,念五阴、内外空,以空贡高、有所猗;念六情空、念十八性空,以是为贡高;念三十七品及佛十八法空,猗十八法而自贡高;是为菩萨不行般若波罗蜜、无沤和拘舍罗,闻说般若波罗蜜为恐怖。”
须菩提白佛言:“何等为菩萨恶知识?”
佛言:“教令远离六波罗蜜,语菩萨言:“莫学是,非佛所说,但合会作,是不足听闻、不当受持、不当讽诵读亦不当教他人。”当知是菩萨恶知识。菩萨复有恶知识,与说魔所乐事。魔波旬作佛形像,往到菩萨所,使菩萨远离六波罗蜜,语菩萨言:“善男子!用是六波罗蜜学为?”当知是菩萨恶知识。魔复作佛形像,往到菩萨所,分别广说声闻所应行经,但为说是魔事;当知是菩萨恶知识。魔复作佛形像,往到菩萨所,语菩萨言:“善男子!汝亦无菩萨意,亦非阿惟越致。汝亦不能成阿耨多罗三耶三菩。”假令不教菩萨令觉魔事者,是菩萨恶知识。魔波旬复作佛形像,往到菩萨所,语菩萨言:“善男子!眼耳鼻舌身意空,六衰、十八性皆空,六波罗蜜、三十七品、佛十八法皆空。用是阿耨多罗三耶三菩学为?”有作是教者,是为菩萨恶知识。
“复次,须菩提!魔复作辟支佛形像,往至菩萨所,语菩萨言:“善男子!十方皆空,无有佛、亦无有菩萨、亦无有声闻。”而为菩萨说是辈魔事,当知是则菩萨恶知识。魔复作声闻形像,被服往到菩萨所,断菩萨萨云若意,为说声闻、辟支佛行。有作是教者,则是菩萨恶知识。魔复作菩萨师和上,被服到菩萨所,教令离菩萨行、教令离萨云若、三十七品及佛十八法,持空、无相、无愿法授菩萨:“汝当念是法,受声闻地证,当用是阿耨多罗三耶三菩学为?”是但魔事耳。
“复次,须菩提!魔复作菩萨母形像,来至菩萨所言:“子!汝当受是须陀洹证,习罗汉果证;当用是阿耨多罗三耶三菩为?当受是无央数劫生死,当受是截手截脚之痛。”向菩萨说是辈魔事,是则魔所作。
“复次,须菩提!魔复作比丘,被服至菩萨所,语菩萨言:“眼耳鼻舌身意,无常、苦、空、非我,空、无相、无愿、寂静。”为说三十七品、佛十八法,皆为说相着事;当知是菩萨之恶知识。觉已,当急远离之。”