须菩提白佛言:“世尊!世尊说菩萨行。何等是菩萨行?”
佛言:“菩萨行者,为阿耨多罗三藐三菩提行,是名菩萨行。”
“世尊!云何菩萨摩诃萨为阿耨多罗三藐三菩提行,是名菩萨行?”
佛言:“若菩萨摩诃萨行色空,行受想行识空,行眼空乃至意,行色空乃至法,行眼界空乃至意识界,行檀那波罗蜜、尸罗波罗蜜、羼提波罗蜜、毗梨耶波罗蜜、禅那波罗蜜、般若波罗蜜,行内空,行外空,行内外空,行空空,行大空、第一义空、有为空、无为空、毕竟空、无始空、散空、诸法空、性空、自相空、无法空、有法空、无法有法空,行初禅第二第三第四禅,行慈悲喜舍,行无量虚空处、无量识处、无所有处、非有想非无想处,行四念处、四正勤、四如意足、五根、五力、七觉分、八圣道分,行空三昧,行无相三昧,行无作三昧,行八背舍、九次第定,行佛十力,行四无所畏,行四无碍智,行十八不共法,行大慈大悲,行净佛国土,行成就众生。行诸辩才,行文字入无文字,行诸陀罗尼门,行有为性,行无为性,如阿耨多罗三藐三菩提不作二。如是,须菩提!菩萨摩诃萨行般若波罗蜜,名为阿耨多罗三藐三菩提行,是名菩萨行。”
须菩提白佛言:“世尊。说言佛,何义故名佛?”
佛告须菩提:“知诸法实义故名为佛。复次,得诸法实相故名为佛。复次,通达实义故名为佛。复次,如实知一切法故名为佛。”
须菩提言:“何义故名菩提?”
“须菩提!空义是菩提义,如义、法性义、实际义是菩提义。复次,须菩提!名相言说是菩提义,菩提实义不可坏。不可分别是菩提义。复次,须菩提!诸法实相不诳不异是菩提义,以是故名菩提。复次,须菩提!是菩提是诸佛所有故名菩提。复次,须菩提!诸佛正遍知故名菩提。”
须菩提白佛言:“世尊!若菩萨摩诃萨为是菩提行六波罗蜜,乃至行一切种智,于诸法何得何失、何增何减、何生何灭、何垢何净?”
佛告须菩提:“若菩萨摩诃萨为菩提行六波罗蜜,乃至行一切种智,于诸法无得无失、无增无减、无生无灭、无垢无净。何以故?菩萨摩诃萨行般若波罗蜜,不为得失、增减、生灭、垢净故出。”
须菩提言:“世尊!若菩萨摩诃萨行般若波罗蜜,若不为得失乃至不为净垢故出。菩萨摩诃萨云何行般若波罗蜜,能取檀那波罗蜜、尸罗波罗蜜、羼提波罗蜜、毗梨耶波罗蜜、禅那波罗蜜、般若波罗蜜?云何行内空乃至无法有法空?云何行禅、无量心、无色定?云何行四念处乃至八圣道分?云何行空、无相、无作解脱门?云何行佛十力、四无所畏、四无碍智、十八不共法、大慈大悲?云何行菩萨十地?云何过声闻、辟支佛地,入菩萨位中?”
佛告须菩提:“菩萨摩诃萨行般若波罗蜜时,不以二法故,行檀那波罗蜜、尸罗波罗蜜、羼提波罗蜜、毗梨耶波罗蜜、禅那波罗蜜、般若波罗蜜。不以二法乃至行一切种智。”
须菩提言:“世尊!若菩萨摩诃萨不以二法故,行檀那波罗蜜乃至般若波罗蜜,不以二法故乃至行一切种智。菩萨从初发意乃至后意,云何善根增益?”
佛告须菩提:“若行二法者,善根不得增益。何以故?一切凡夫人皆依二法,不得增益善根。菩萨摩诃萨行不二法,从初发意乃至后意,于其中间增益善根。以是故,菩萨摩诃萨,一切世间天及人、阿修罗,无能伏、无能坏其善根,令堕声闻、辟支佛地。及诸众恶不善法,不能制菩萨,令不能行檀那波罗蜜增益善根,乃至般若波罗蜜亦如是。须菩提!菩萨摩诃萨应如是行般若波罗蜜。”
“世尊!菩萨摩诃萨为善根故行般若波罗蜜不?”
佛言:“不也,须菩提!菩萨亦不为善根故行般若波罗蜜,亦不为非善根故行般若波罗蜜。何以故?须菩提!菩萨摩诃萨法,未供养诸佛,未具足善根,未得真知识,不能得一切种智。”
须菩提言:“世尊!云何菩萨摩诃萨供养诸佛,具足善根,得真知识,能得一切种智?”
佛告须菩提:“菩萨摩诃萨从初发意供养诸佛,诸佛所说十二部经,修妒路乃至忧波提舍,是菩萨闻持诵利心观了达。了达故得陀罗尼,得陀罗尼故能起无碍智,起无碍智故所生处乃至萨婆若终不忘失。亦于诸佛所种善根,为是善根所护,终不堕恶道诸难。以是善根因缘故,得深心清净。得深心清净故,能净佛国土、成就众生。以善根所护故,常不离真知识,所谓诸佛、诸菩萨摩诃萨,及诸声闻、能赞叹佛法众者。如是,须菩提!菩萨摩诃萨应供养诸佛、种善根、亲近善知识。”