佛告释提桓因言:“拘翼!如佛全身舍利,满一阎浮提持作一分;般若波罗蜜书持经卷复作一分。二分之中欲取何所?”
释提桓因白佛言:“世尊!我宁取般若波罗蜜。所以者何?我于舍利不敢有慢意,不敢不恭敬,不为不欲供养;用诸佛身皆从般若波罗蜜出生故,诸佛如来舍利皆因般若波罗蜜因缘故而得供养。”
舍利弗语释提桓因言:“拘翼!是般若波罗蜜最第一无形,不可护持,不可见、无碍、一相,一相者则无相。云何而欲受持?持是般若波罗蜜,亦不于所生处住,亦不增减处住,亦不希望处住,亦不无希望处住,亦不转处住,亦不于着断处住;亦不持佛法有所与,亦不舍凡人法;亦不持声闻、辟支佛戒法有所与,亦不舍凡人法;亦不持无为法有所与,亦不舍有为法;亦不持内外空及有无空有所与,亦不持三十七品、佛十八法、萨云若法有所与。云何欲受持?”
释提桓因言:“如是,如是!舍利弗!有知是般若波罗蜜,于佛法无所与,于凡夫法而无所舍。有作是知者,是为行念般若波罗蜜,是为于六波罗蜜而无二入故。”
于是世尊叹释提桓因言:“善哉,善哉!如汝所说,于六波罗蜜无有二入。所以者何?六波罗蜜无有二事故。拘翼!般若波罗蜜及法性亦无有二,六波罗蜜、真际、不可思议亦无有二。”
释提桓因白佛言:“世尊!诸天及世间人,当为般若波罗蜜作礼。所以者何?菩萨摩诃萨于般若波罗蜜中成阿惟三佛故。世尊!譬如我与诸天子共在快等正殿共会,诸天子来集为我作礼。若我不在坐,诸天子皆为我坐作礼,用受教处故。绕一匝已,各各自去。若善男子、善女人有书持是般若波罗蜜,复为他人解说其义,时十方诸天、龙、鬼神、阿须伦、揵沓和、迦楼罗、甄陀罗、摩睺勒,皆为般若波罗蜜处作礼,绕已竟去。所以者何?诸佛如来皆从中生,诸世间人安隐快乐皆从中生,诸佛舍利、诸菩萨行皆来入萨云若中,皆因萨云若皆悉随从受其教令。用是故,世尊!二分之中我取般若波罗蜜受持讽诵。我受持般若波罗蜜者,若使法欲尽时,我亦不恐畏,初无是相念。何以故?般若波罗蜜无相无形亦不可得故。六波罗蜜上至萨云若,皆无有相、无行无形、亦不可见,是般若波罗蜜无相之法。用是故,如来.无所著.等正觉于无行无得无相法中,成得阿耨多罗三耶三佛。世尊!用般若波罗蜜无相故,为弟子说法亦无相无得无行,得成阿耨多罗三耶三佛。用是故,世人及诸天、鬼神、龙皆当承事恭敬,名花名香、缯幡花盖供养般若波罗蜜。世尊!若有受持般若波罗蜜讽诵习行者,若复持诸经卷香花供养者,是辈之人终不复堕三恶之趣,亦不堕落罗汉、辟支佛道,至成阿耨多罗三耶三佛亦无是难。所生常见佛,不离诸佛国,从一佛国复至一佛国,香花宝饰供养诸佛世尊。正使三千大千国土全身舍利令满其中,二宝之中我故当取般若波罗蜜。何以故?世尊?是舍利于般若波罗蜜中出生得供养故。善男子、善女人因是供养,断三恶趣,得生天上、人中之福,于三乘法随其所愿各得度脱。世尊!书般若波罗蜜已,见其经卷,如见佛等无有异。何以故?世尊!如来与般若波罗蜜等耳,无有二故。如世尊以三事教及十二部经,若有善男子、善女人受书般若波罗蜜,持其经卷,复以教人,与佛所教正等无异,何以故?世尊!佛三法教及十二部经,皆从般若波罗蜜中出故。
复次,世尊!及十方诸佛以三事教十二部经;若复有善男子、善女人以般若波罗蜜经卷教人,其福亦等无异。何以故?十方诸佛十二部经及三事教,皆从般若波罗蜜中出生故。
复次,世尊!若有善男子、善女人供养十方如恒边沙诸佛真越衣服、所有名花供养严饰;若复有供养般若波罗蜜者,其功德福与彼无异。何以故?十方诸如来.无所著.等正觉,皆从般若波罗蜜中出故。
复次,世尊!若善男子、善女人受学般若波罗蜜,讽诵读持习行中事,是人终不堕三恶趣,亦不堕罗汉、辟支佛道地,正住阿惟越致地。何以故?世尊!般若波罗蜜者,远离众病故。
“复次,世尊!若有善男子、善女人书持般若波罗蜜者,受学讽诵守行中事,加复供养名花捣香、缯彩花盖幢幡,当知是善男子、善女人已离诸恐怖。世尊、譬如负债之人常怀恐怖,与王相知不复恐怖。何以故?用依尊故。如是,世尊!舍利从般若波罗蜜中得成而得供养。世尊!当知是般若波罗蜜如王,如来舍利者如负债人,依般若波罗蜜用得安隐。世尊!当知萨云若之慧,皆从般若波罗蜜得成,是故我于二宝之中取般若波罗蜜。何以故?如来身者,从般若波罗蜜中出生;大士三十二之相、佛十种力、四无所畏、佛十八法、大慈大悲,皆从般若波罗蜜出生;五波罗蜜者亦从般若波罗蜜出生,各得名字;如来所得萨云若慧,皆从般若波罗蜜中出。世尊!三千大千刹土所在有受持是般若波罗蜜讽诵学者,供养香花承事礼拜,人若非人终不能得其便,是众生等后皆当得泥洹之法。世尊!是般若波罗蜜大威神也,乃使三千大千世界众生皆建佛事。世尊!般若波罗蜜所止处,当知是处已为有佛。譬如世间无价摩尼之宝所在着处,人非人不能得其便。若男子、女人为非人所持,持摩尼宝往,非人见摩尼宝者,不堪其威即自然去。若男子、女人有寒热之病,持摩尼宝示之,其病即除。若持摩尼宝着冥中,即时明。热时持摩尼宝所著处,即时凉。寒时持摩尼宝所著处,即时温。摩尼宝所置处,诸邪之毒皆悉消除。若男子、女人为蛇蚖所中,见摩尼宝者,毒即除,其处愈。世尊!摩尼宝其德如是,若男子、女人,若目冥、若眼痛、若身肿、若有疮,见摩尼宝者,诸疮诸病皆悉除愈。世尊!此摩尼宝其德如是。若着水中,水即随作摩尼宝色。世尊!若持杂色若干种缯裹着水中,水续作摩尼宝色,水浊即为清,摩尼宝其德如是。”
是时阿难语释提桓因言:“拘翼!所说者为是天上摩尼宝乎?为是世间宝耶?”
释提桓因报阿难言:“我所说者天上之宝。世间亦有摩尼宝,不及天上之宝,其德不具足,不如天上宝,其德不可以譬喻为比。我所说宝者,若着函中、若着箧中,其光明彻出去。正使举珠去其处,续明如故。若有书持受学般若波罗蜜者,其处则无众患之难,其处所尊,譬如摩尼珠之处。当知般若波罗蜜如摩尼珠,其德无量,五波罗蜜之德及萨云若,内外空及有无空,三十七品、佛十八法,法性、如、真际、不可思议、萨云若慧之德,佛般泥洹后舍利得供养承事,萨云若慧从诸习绪尽,常悉守护不忘于法,萨云若者是诸法之器。是故如来.无所著.等正觉舍利得尊敬供养,舍利者是般若波罗蜜之宝器。无断无著波罗蜜,无生无灭波罗蜜,亦不着亦非不着波罗蜜,无生无灭波罗蜜,亦不应亦非不应波罗蜜,亦不举亦不下波罗蜜,亦不来亦不去亦不住波罗蜜,是故如来无所著等正觉舍利得供养。舍利者,是诸法波罗蜜之器,以诸法波罗蜜合成故,舍利得供养。世尊!置是三千大千刹土如来舍利。如恒边沙刹土舍利满中,我故取般若波罗蜜。所以者何?如来舍利皆出是中,故得供养故。若善男子、善女人供养舍利,恭敬承事者,得天上世间之福,得生刹利、梵志、长者大姓家,得生第一四天王,得第六天上功德之福。殖此福已,因诸善本必度众苦。若复持是般若波罗蜜供养承事,便具足五波罗蜜、三十七品、佛十八法,度罗汉、辟支佛地,住菩萨之德,便得神通,从一佛国复至一佛国,随其所应而教化之,各令得所。或作遮迦越罗,或作刹利、梵志,或作长者大姓,随其习俗而教授之。是故,世尊!我不为憍慢不恭敬承事,不为不欲受持舍利。世尊!若有善男子、善女人恭敬承事般若波罗蜜者,则为供养诸如来.无所著.等正觉舍利已。世尊!若欲见十方现在无央数诸佛者,当奉行般若波罗蜜,讽诵受持,教人习行供养是已,善男子、善女人便得见十方现在无央数诸佛。以善男子、善女人供养般若波罗蜜故便得诸佛法。世尊!欲得见诸佛如来.无所著.等正觉者,是善男子、善女人当受持般若波罗蜜。世尊!复有二法。何等为二?谓有为法之法,无为法之法。何等为有为法之法?谓内外空之智及有无空之智,三十七品、四无碍慧、四无所畏、佛十种力及十八法,恶法善法之智,有漏无漏之智,俗法道法之智,是名曰有为法之法。何等为无为法之法?谓不生不灭之法,亦不住住无有异,亦不着亦不断、亦不增亦不减诸法之真。何等诸法之真?无所有者是法之真,是名为无为法之法。”
佛告释提桓因言:“如是,如是!过去诸如来.无所著.等正觉,皆由般若波罗蜜成阿惟三佛,诸弟子众亦各得其所成须陀洹至罗汉、辟支佛;甫当来今现在诸如来.无所著.等正觉,亦当由般若波罗蜜成阿惟三佛,诸弟子众亦各成其所得须陀洹至罗汉、辟支佛。何以故?此三乘法皆从般若波罗蜜中出故。虽出三乘,亦无所生,亦无相念,亦无著,亦无断,亦无所有,亦不应亦不不应,亦不动转亦不不动转,亦不取亦不舍,但以俗数,不以最要。何以故?般若波罗蜜亦不在此亦不在彼,亦不中流亦不近岸,亦不偶亦不只,亦非相亦非无相,亦非道亦非俗,亦不有为亦不无为,亦不善亦不恶,亦不过去当来今现在。何以故?拘翼!般若波罗蜜亦不持佛法,亦不持声闻、辟支佛法,亦不舍凡人法。”
释提桓因白佛言:“世尊!般若波罗蜜者大度之度,菩萨摩诃萨行般若波罗蜜,尽知一切众生之意,亦不有众生及知见处,亦不见五阴,亦不见六情,亦不有六衰,亦不缘起,亦不有三十七品及佛十八法,亦不见道亦不有道法,亦不见佛亦不有佛法。何以故?般若波罗蜜亦不有所倚住。何以故?般若波罗蜜无有形、不可见,何况当见有所倚者?”
佛告释提桓因言:“如拘翼所说,菩萨摩诃萨长夜行般若波罗蜜尚不见道,何况及菩萨所行法?”
释提桓因白佛言:“世尊!何以故菩萨摩诃萨但行般若波罗蜜,不行余波罗蜜?”
佛告释提桓因言:“菩萨尽行六波罗蜜,亦无所倚。不有所施、不有受者、不有与,不有戒亦不有犯,亦不有忍亦不有恚,亦不有精进亦不有懈怠,亦不有禅亦不有乱意,亦不有智亦不有愚。般若波罗蜜者是菩萨第一之行,于般若波罗蜜布施、持戒、忍辱、精进、一心者,欲具足五波罗蜜故。菩萨行般若波罗蜜者,欲观诸法无所倚故,从五阴至萨云若,是为诸法无所倚。譬如阎浮提种种好树,若干种色、若干种叶、若干种花、若干种果,其色各异;种种茎节枝叶花实,其荫无异、无有差别。拘翼!般若波罗蜜含五波罗蜜至萨云若,亦不若干,无有差别亦无所倚。”
释提桓因白佛言:“世尊!般若波罗蜜者,于诸功德皆具足满。世尊!般若波罗蜜者,是无央数无量功德皆悉具足。世尊!般若波罗蜜者,含受一切诸法功德皆悉具足。世尊!若有善男子、善女人受持般若波罗蜜者,书其经卷,供养名华捣香、缯盖幢幡,奉行中事。若复有人书般若波罗蜜以为经卷,复与他人。如是其福何所为多者?”
佛告释提桓因言:“我今问汝,随所报我。若善男子、善女人供养全身舍利;若复持如芥子者分与他人令供养者。其福何所为多?”
释提桓因白佛言:“世尊!如我从佛所闻法中事,善男子、善女人供养舍利;若复分持如芥子者与他人,其福甚多。世尊!如我重察其义。如来住于金刚三昧,自坏其身,下末舍利如芥子者,而供养之,受无极福,断诸苦之际。”
佛告释提桓因言:“如是,拘翼!若有人供养般若波罗蜜书持经卷;复与他人者,其福德甚多甚多。拘翼。若持般若波罗蜜,转复教余人,解其中慧事事分别。是善男子,善女人所得福德,多于前所供养者上。所从闻是般若波罗蜜者,当知其尊在诸贤圣之上,当视是人如世尊无异。所以者何?得见般若波罗蜜者,则为见世尊已。世尊则是般若波罗蜜,般若波罗蜜则是世尊。何以故?过去当来今现在诸如来.无所著.等正觉,皆从般若波罗蜜中出,得成阿惟三佛故。诸贤圣智及诸阿惟越致菩萨,皆从是般若波罗蜜中出,得成阿惟三佛。诸声闻者,亦从其中皆得罗汉、辟支佛,各得其所。发菩萨意者,亦从是皆得诸菩萨德。是故,拘翼!若善男子、善女人欲得见现在诸佛承事供养者,当供养般若波罗蜜。”
佛言:“我奉持供养般若波罗蜜如是上事,自致成阿惟三佛,于中最尊。谁复有尊可承供养?从天上至世间,过诸三界无复尊者。熟自思念:“我本从般若波罗蜜自致三耶三佛,般若波罗蜜者则是我之所尊。是故我今当供养般若波罗蜜,所应恭敬。”是故,拘翼!我自供养承事是般若波罗蜜,初不远离。我所作者,皆因般若波罗蜜而行。若善男子、善女人欲得阿耨多罗三耶三佛者、当供养般若波罗蜜受持奉行。何以故?诸菩萨摩诃萨皆从般若波罗蜜出生故,诸佛世尊皆从菩萨摩诃萨出生故。是故,拘翼!若善男子、善女人行三乘法者,皆当供养般若波罗蜜,书持受学亦当如是。”