复次,此身不坚,是故智者应当分别供养尊长,是则名为以不坚法易坚固法。
我昔曾闻,牟尼种中有王名曰阿育,信乐三宝,若于静处见佛弟子,不问长幼必为下马接足而礼。尔时彼王有一大臣,号名耶赊,邪见不信,见王礼敬诸比丘等,深生谤毁,而白王言:“此诸沙门皆是杂种而得出家,非诸刹利及婆罗门,亦杂毗舍、首陀罗等。又诸皮作及能织者,巧作砖瓦剃须发师,亦有下贱旃陀罗等,大王何故而为作礼?”王闻是语默然不报。别于后时集诸大臣,敕诸人言:“我于今者须种种头,不听杀害,仰汝等辈得自死者。”即语诸臣:“汝今某甲仰得是头,复告某甲仰得彼头。”如是展转遍敕诸臣,仰得异头不听共同;别告耶赊:“今又仰汝取自死人头,各各皆使于市中卖。”如是头等,余头皆售,唯有人头,见者恶贱,远避而去无肯买者。众人见之咸皆骂辱而语之言:“汝非旃陀罗、夜叉、罗刹,云何乃捉死人头行?”被骂辱已还诣王边,而白王言:“我卖人头不能令售,返被呵骂。”王复语言:“若不得价,但当虚与。”时彼耶赊寻奉王教,入市唱告欲虚与人。市人见已复加骂辱,无肯取者。耶赊惭愧还至王所,向王合掌,而说偈言:
牛驴及象马,猪羊诸畜头,
一切悉获价,竞共诤买取。
诸头尽有用,唯人头秽恶,
无有一可用,虚与不肯取,
而返被呵骂,况复有买者?
王问耶赊:“汝卖人头,何故不售?”耶赊白王:“人所恶贱,无肯买者。”王复问言:“唯此一头为可憎恶?一切人头悉可恶乎?”耶赊答王:“一切人头悉可恶贱,非独此一。”王复问言:“如是我头亦复如是为人恶耶?”耶赊闻已惧不敢对,默然而住。王复语言:“我于今者施汝无畏,以实而说,我今此头亦可恶耶?”耶赊对曰:“王头亦尔。”王复语言:“为审尔不?”耶赊复言:“审尔。大王!”王告耶赊:“若此人头贵贱等同皆可恶者,汝今云何自恃豪贵种姓色智以自矜高,而欲遮我礼敬沙门诸释种子?”即说偈言:
唯有此人头,见者咸讥呵,
卖之无所直,虚与恶不近。
遥见皆生瞋,言不祥鄙恶,
此头脓血污,鄙贱甚可恶。
以斯下贱头,贸易功德首,
虽向彼屈申,毫厘无损减。
王告耶赊言: “汝虽见比丘,
杂种而卑贱,不能睹其内,
真实有道德。汝愚痴邪见,
迷惑错乱心,计己婆罗门,
独有解脱分,自余诸种姓,
无得解脱者。若欲为婚姻。
当求于种族;若求善法者,
安用种族为?若其求法者,
不应观种姓,虽生上族中,
造作极恶行,众人皆呵责,
是则名下贱。种族虽卑微,
内有实道行,为人所尊奉,
是则名尊贵。德行既充满,
云何不礼敬?心恶使形贱,
意善令身贵,沙门修诸善,
信戒施闻具,是故可尊尚,
宜应深恭敬。造作恶行者,
汝今宁不闻,释种具大悲,
牛王正道者,所说之法耶?
以三危脆法,贸易三坚法,
佛无有异语,故我不敢违,
若违世尊教,不名为亲善。
譬如压甘蔗,取汁弃其滓,
人身亦如是,为死之所压。
尸骸委在地,不能复进止,
供敬修诸善,是故应当知。
以此败坏身,贸易坚牢法,
犹如火烧舍,智者出财物,
如水没伏藏,亦应速出宝,
此身终败坏,宜贸易坚法。
愚人不分别,坚与不坚法,
死军卒来至,如入摩竭口,
当于如是时,惊恐大怖畏。
如酪取生酥,及以于醍醐,
取已酪瓶破,不生大苦恼。
此身亦如是,取其坚实善,
于后命尽时,终不生悔恨。
不修诸善行,憍慢而纵逸,
死法卒来至,破身之瓶器,
其心极燋热,犹为火所烧。
忧结喻如火,酪瓶喻如身,
汝不应遮我,修善取坚法。
愚痴黑暗者,自言我尊贵。
我执十力尊,言说之灯炬,
照察己身中,贵贱无差别,
皮肉筋骨等,三十六种物,
贵贱悉同等,有何差别相?
名衣及上服,众具有别异。
智者宜勤身,作恭敬礼拜,
役使行诸善,是名取坚法。
何故说斯者?此身如电遄,
泡沫及沙聚,芭蕉无坚实。
如此危脆身,修善百劫住,
坚于须弥山,及以于大地。
智者应如是,贸易坚实法。