如是我闻:
一时佛在舍卫国祇树给孤独园。尔时提婆达多,虽复出家,利养蔽心,作三逆罪,推山压佛,伤佛脚指,复纵放黑象,欲令害佛,别僧两部,杀漏尽比丘尼。以故杀生,疑畏受后报。时有六师,即往问之,六师便为说诸邪见,言:“为恶无罪,为善无福,信敬心生,丧断善根。”
是时阿难,析体爱重,惋恨情深,悲哽懊恼,白世尊言:“调达愚痴!造不善业,坏破善根,辱释种子。”
尔时世尊,告阿难言:“提婆达多,非但今世为利养故断破善根,过去世时亦贪利养丧身失命。”
阿难白佛言:“世尊!提婆达多,过去世时,贪利丧身,其事云何?愿乐欲闻。”
佛告阿难:“善听当说!往昔无量不可思议阿僧祇劫,此阎浮提,有国名波罗奈。时有萨薄名摩诃夜移,其妇怀妊,自然仁善,意性柔和。月满生男,形体端正,父母爱念,施设美膳,延请亲戚并诸相师,共相娱乐,抱儿示众,为其立字。相师问言:“此儿受胎已来,有何瑞应?”其父答言:“受胎已来,其妇自然,慈心和善。”相师即为立字,名为善求。乳哺长大,好积诸德,慈愍众生。次后怀妊,自然弊恶,期满生男,形体丑陋。即请相师,为其立字。相师问言:“此儿怀妊,有何感应?”答言:“怀儿已来,受性弊恶。”于时相师,即为立字,名曰恶求。乳哺长大,好为恶事,恒生贪心,怀嫉妒意。
“年各长大,欲行共贾入海求索宝物,各有五百侍从,前后而发。途路悬远,中道乏粮,经于七日,去死不远。是时善求,及诸贾人,咸共诚心,祷诸神祇,欲济饥俭,于空泽中,遥见一树枝叶郁茂,便即趣之。有一泉水,善求及众,悉共诚心,求哀救护。诚感神应,现身语之:“斫去一枝,所须当出。”诸人欢喜,便斫一枝,美饮流出。斫第二枝,种种食出,百味具足,咸共承接,各得饱满。斫第三枝,出诸妙衣,种种备具。斫第四枝,种种宝物,悉皆具足,庄严悉备,所须尽办。恶求后到,众人如前,尽得充足,便自念言:“今此树枝,能出如是种种好物,况复其根?今当伐之,足得极妙佳好之物。”思惟心定,令人伐之。是时善求,闻如是语,怀愤懊恼,语恶求言:“我等饥乏,命在旦夕,蒙此树恩,得济余命。云何怀此弊恶之心,而欲伐之?”尔时恶求,不用其言,即掘其根。善求感佩,不忍见之,领众归家。伐树已竟,有五百罗刹,取此恶求及众贾人,悉皆啖之,财物伴侣,一切丧失。”
佛告阿难:“尔时善求者,今我身是。尔时父者,今现我父净饭王是。尔时母者,今现我母摩诃摩耶是也。时恶求者,今提婆达多是。阿难!提婆达多,非但今日作不善事,贪利养故,世世常造。我于往昔,常与相值,恒教善法,而不用之,反更以我为怨。”
尔时阿难,及四部众,闻佛所说,悲喜交集,咸自劝励,顶戴奉行。