佛告道场菩提树神:“善女天!谛听,谛听!善持忆念,我当为汝演说往昔誓愿因缘。过去无量不可思议阿僧祇劫,尔时有佛出现于世,名曰宝胜如来.应供.正遍知.明行足.善逝.世间解.无上士.调御丈夫.天人师.佛.世尊。善女天!尔时是佛般涅槃后,正法灭已,于像法中,有王名曰天自在光王,修行正法如法治世,人民和顺孝养父母。是王国中有一长者名曰持水,善知医方救诸病苦,方便巧知四大增损。善女天!尔时持水长者家中,后生一子名曰流水,体貌殊胜端正第一,形色微妙威德具足,受性聪敏善解诸论,种种技艺书疏算计无不通达。是时国内天降疫病,有无量百千诸众生等,皆无免者,为诸苦恼之所逼切。
“善女天!尔时流水长者子,见是无量百千众生受诸苦恼故,为是众生生大悲心,作是思惟:“如是无量百千众生受诸苦恼。我父长者,虽善医方能救诸苦,方便巧知四太增损,年已衰迈老耄枯悴,皮缓面皱羸瘦颤掉,行来往反要因几杖,困顿疲乏不能至彼城邑聚落;而是无量百千众生,复遇重病无能救者,我今当至大医父所咨问治病医方秘法,咨禀知已,当至城邑聚落村舍治诸众生种种重病,悉令得脱无量诸苦。”
时长者子思惟是已,即至父所头面着地,为父作礼叉手却住,以四大增损而问于父,即说偈言:
云何当知,四大诸根,衰损代谢,
而得诸病?云何当知,饮食时节,
若食食已,身火不灭?云何当知,
治风及热,水过胏病 及以等分?
何时动风、何时动热、何时动水,
以害众生?” 时父长者,即以偈颂,
解说医方,而答其子:“三月是夏,
三月是秋,三月是冬,三月是春,
是十二月,三三而说。从如是数,
一岁四时;若二二说,足满六时;
三三本摄,二二现时,随是时节,
消息饮食,是能益身。医方所说,
随时岁中,诸根四大,代谢增损,
令身得病。有善医师,随顺四时,
三月将养,调和六大,随病饮食,
及以汤药。多风病者,夏则发动;
其热病者,秋则发动;等分病者,
冬则发动;其肺病者,春则增剧。
有风病者,夏则应服,肥腻咸酢,
及以热食;有热病者,秋服冷甜,
等分冬服,甜酢肥腻;肺病春服,
肥腻辛热。饱食然后,则发肺病;
于食消时,则发热病;食消已后,
则发风病。如是四大,随三时发,
风病羸损,补以酥腻;热病下药,
服诃梨勒;等病应服,三种妙药,
所谓甜辛,及以酥腻;肺病应服,
随能吐药。若风热病,肺病等分,
违时而发,应当任师,筹量随病,
饮食汤药。
“善女天!尔时流水长者子,问其父医四大增损,因是得了一切医方。时长者子知医方已,遍至国内城邑聚落,在在处处随有众生病苦者所,软言慰喻作如是言:“我是医师,我是医师,善知方药,今当为汝疗治救济悉令除愈。”
善女天!尔时众生闻长者子软言慰喻许为治病,心生欢喜踊跃无量。时有百千无量众生,遇极重病,直闻是言,心欢喜故,种种所患即得除差,平复如本气力充实。
善女天!复有无量百千众生,病苦深重难除差者,即共来至长者子所,时长者子,即以妙药授之令服,服已除差亦得平复。
“善女天!是长者子,于其国内治诸众生所有病苦悉得除差。”