于是须真天子复问文殊师利言:“仁者!我所问法为纯淑不?”
答言:“世之所有,欲而无厌,心悉舍离,审于法奥,则为法之纯淑。如吾所报卿属所问,岂复纯淑法耶?法乎,天子!无纯无淑。所以者何?无像貌故。法乎,天子!不可得见。所以者何?目之所视不极于微,用有着故。法乎,天子!亦无作者。所以者何?用无起故。法乎,天子!无有道径。所以者何?无吾无我故。法乎,天子!悉皆平等。所以者何?如虚空故。法乎,天子!不可得等。所以者何?用无侣故。法乎,天子!常住,无来无去,无语无言,无毁无誉,离于毁誉;无绮无饰,无丑无陋故。法乎,天子!无穿无漏、无补无纳。所以者何?过于魔行故。法乎,天子!无长无养。所以者何?离于起灭故。法乎,天子!无处无住。所以者何?乐于法界故。法乎,天子!无所畏。所以者何?用不惑故。法乎,天子!无所爱。所以者何?离于贡高故。法乎,天子!不贡高。所以者何?习寂然故。法乎,天子!习寂然。所以者何?离诸念故。法乎,天子!无所念。所以者何?降诸异道故。法乎,天子!无有巢窟。所以者何?离淫怒痴故。法乎,天子!空。所以者何?从本以来净故。法乎,天子!无想。所以者何?无声名故。法乎,天子!无愿。所以者何?不造立识故。法乎,天子!无造立。所以者何?无疆界故。法乎,天子!无所猗。所以者何?用无双故。法乎,天子!无动摇。所以者何?用坚住故。法乎,天子!无我。所以者何?用不灭故。法乎,天子!无人。所以者何?从本已来无所生故。法乎,天子!无常。所以者何?无所起故。法乎,天子!无所起。所以者何?习无所生故。法乎,天子!无所生。所以者何?无苦器想故。法乎,天子!无有想。所以者何?离诸相故。如是,天子!此则为法之纯淑义也。”
天子复问:“文殊师利!法无所有亦无所要,云何仁者说纯淑法议乎?”
答言:“善哉,善哉!如卿所语,诚无有异。无所有者,此则纯淑法议。所以者何?无身口意所作,是则法之纯淑也。所以然者?天子!法无巢窟故。有巢窟者,身与意而异,则为非时之心施。”
天子复问:“云何得知非时之心?”
答言:“天子!有身为六衰相所系而计有常,则知非时之心。知法求名著音声响而随邪径,则知非时之心。知法及僧受道果证,则知非时之心。知爱欲本邪相施与,则知非时之心。知戒而离寂静,则知非时之心。毕三恶道得出为人,志在天福,则知非时之心。其意不调而欲布施,则知非时之心。意无寂灭,则知非时之心。意有猗怙而欲忍辱,则知非时之心。不净其意而欲精进,则知非时之心。多念喜忘禅思不定,则知非时之心。自大贡高忽于智慧,则知非时之心。住于我所而欲行慈,则知非时之心。志于犹豫而欲行哀,则知非时之心。行堕四证而欲行喜,则知非时之心。住于有身而欲行护,则知非时之心。无身痛痒意而欲念法不应止,则知非时之心。知诸起灭不应断,则知非时之心。身意相猗不应神足,则知非时之心。以六情猗于五根,则知非时之心。以所见力依于五力,则知非时之心。知七法无觉意,则知非时之心。念爱欲贪不应八直,则知非时之心。于苦智而有疑,则知非时之心。于习而有疑,则知非时之心。于灭尽而有疑,则知非时之心。赍俗所有欲入于道,则知非时之心。如是,天子!受持净心用专著故,则知非时之心。”
天子复问:“云何得知是时之心?”
答言:“天子!心等如虚空,则知是时之心。”
复问:“云何心如虚空?”
答言:“如虚空无心,心亦如是。如是心,心等如虚空。”
复问:“谁当信心等如虚空?”
答言:“天子!计有吾我人者则不信。”
天子复问:“计吾我人者何所是?”
答言:“心等如虚空,而欲增益过出其上。”
复问:“云何增益过出其上?”
答言:“计有常者便欲出其上,计无常者亦欲出其上;苦者亦欲出其上,乐者亦欲出其上;忧者亦欲出其上,无忧者亦欲出其上;计有身者亦欲出其上,计无身者亦欲出其上;空、无想、无愿亦欲出其上;幻、梦、水中月、影、响一切诸法,其譬如是。如是等而复欲出其上。如法有所处便可增益,淫怒痴更相猗,复欲出其上。形此生死不可赞叹泥洹之事,复欲出其上。如是,天子!是为计吾我人者。”
复问:“云何得无瞋恚而不佷?”
答言:“从生死出,住于泥洹。还世间,灭诸爱欲而净行。于灭不永灭,于起无所起,诸形音声不以畏惧。如是灭为习者有所脱,脱习者为已度如是事。一切法不能举其功、不能胜其德,是为无恚而不恨。”
说是法时。三万二千天子得法眼净,五千比丘心得解脱,万二千菩萨得忍辱力。